Özellikleri ve Türleri

ÖZELLİKLERİ

Geleneksel yöntemler yerine modern teknik ve araçlarla yürütülür.

•  Yazılı kurallara evrensel standartlara sahiptir.

•  Geçmiş değil gelecek odaklıdır.

•  Stratejik önceliklere göre yürütülür.

•  Sistemli ve süreklidir.

•  Nesnel güvence verir.

•  Objektiftir.

•  Denetimin tüm türlerini kapsar.

 

İç Denetimin Geleneksel Denetimden Farkı;

•  İşlemlerin mevzuata uygunluğunu aramaktan idareyi geliştirme amacına,

•  Hata arayıcılıktan iyi uygulama örneklerini ortaya koymaya ve yaygınlaştırmaya,

•  Uygunluk denetiminden tüm denetim türlerini kapsayıcılığa,

•  Geçmiş odaklılıktan gelecek odaklılığa,

•  Birey ve işlem odaklı olmaktan sistem ve süreç odaklılığa,

•  Rutinden risk bazlı denetime geçilmesine, imkan vererek geleneksel teftiş ve denetim uygulamalarından önemli ölçüde ayrışmaktadır.

 

İç Denetim;

1) Kamu idaresinin iç kontrol sisteminin yeterliliği ve etkinliğinin incelenmesi ve değerlendirilmesi,

2) Risk yönetimi için öneriler geliştirilmesi ile risk değerlendirme ve risk yönetim metotlarının uygulama ve etkinliğinin incelenmesi,

3) Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını sağlama amaçlı performans değerlendirmelerinin yapılması ve idarelere önerilerde bulunulması,

4) İdarenin faaliyet ve işlemlerinin mevzuata, belirlenen hedef ve politikalara uygunluğunun denetlenmesi,

5) Muhasebe kayıtları ile mali tabloların, doğruluğu ve güvenilirliğinin incelenmesi,

6) Üretilen bilgiler ile kamuoyuna açıklanan her türlü rapor, istatistik ve mali tabloların doğruluğu, güvenilirliği ve zamanındalığının sınanması,

7) Elektronik bilgi sistemi ve e-Devlet hizmetlerinin yönetim ve sistem güvenilirliğinin gözden geçirilmesi,

alanlarını içerir.

 

Kamu idarelerinde yapılacak iç denetim aşağıda belirtilen denetim uygulamalarını kapsar:

 

TÜRLERİ

a) Uygunluk denetimi: Kamu idarelerinin faaliyet ve işlemlerinin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uygunluğunun incelenmesidir.

 

b) Performans denetimi:Yönetimin bütün kademelerinde gerçekleştirilen faaliyet ve işlemlerin planlanması, uygulanması ve kontrolü aşamalarındaki etkililiğin, ekonomikliğin ve verimliliğin değerlendirilmesidir.

 

c) Mali denetim: Gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere ilişkin hesap ve işlemlerin doğruluğunun; mali sistem ve tabloların güvenilirliğinin değerlendirilmesidir.

 

d) Bilgi teknolojisi denetimi:Denetlenen birimin elektronik bilgi sistemlerinin sürekliliğinin ve güvenilirliğinin değerlendirilmesidir.

 

e) Sistem denetimi: Denetlenen birimin faaliyetlerinin ve iç kontrol sisteminin; organizasyon yapısına katkı sağlayıcı bir yaklaşımla analiz edilmesi, eksikliklerinin tespit edilmesi, kalite ve uygunluğunun araştırılması, kaynakların ve uygulanan yöntemlerin yeterliliğinin ölçülmesi suretiyle değerlendirilmesidir.

 


İç denetim, birinci fıkrada belirtilen denetim uygulamalarından bir veya birkaçını kapsayacak şekilde risk odaklı olarak yapılır. Ayrıca, bir faaliyet veya konu tüm birimlerde denetim kapsamına alınabilir.